Nếu không phải dịp lễ Tết, bản làng không có khách quý, không ai được phép ra khúc sông đánh cá.
Bản Ngàm (xã Sơn Điện, Quan Sơn, Thanh Hóa) là một bản người Thái nằm cách trung tâm TP Thanh Hóa hơn 180 km. Đồng bào nơi đây có tục lệ đặc biệt để bảo vệ đàn cá tự nhiên sinh sống trên sông Luồng.
Trai tráng bản Ngàm đánh cá trên sông Luồng chuẩn bị hội làng. Video: Lê Hoàng.
Theo các cụ cao niên, trước nguy cơ thủy sản cạn kiệt do nạn đánh bắt bừa bãi, người Thái ở bản Ngàm nhóm họp và thống nhất - cấm đánh cá trên sông Luồng. Khúc sông khoảng 3 km được bảo vệ nghiêm ngặt nhiều năm nay bằng lệ làng.
"Kể từ khi có luật tục, người dân bất kể lúc thiếu thốn thực phẩm đến mấy cũng không được phép xâm phạm khúc sông cấm này", cụ Vi Văn Thâm nói. Chỉ đến dịp lễ, Tết hoặc có khách quý, dân bản Ngàm mới được phép ra sông bắt cá và cũng chỉ dùng dụng cụ đánh bắt thô sơ như chài, lưới...
 |
|
Người dân ở bản Ngàm thường chèo bè mảng đi đánh cá. Ảnh: Lê Hoàng. |
Các hình thức đánh bắt hủy diệt như kích điện hay nổ mìn đều bị ngăn cấm, cụ Lò Văn Sáng cho hay. Do được bảo vệ nên đàn cá trên sông Luồng đoạn chạy qua bản Ngàm còn lại nhiều, với đủ loại trôi, trắm, lăng... Chỉ cần quăng chài vài tiếng, dân bản có thể thu về cả tạ cá làm cỗ.
Thanh niên trai tráng ở bản Ngàm được người lớn huấn luyện từ khi lên 13-14 tuổi nên rất thạo nghề đánh cá dù nước ở đây chảy xiết và nhiều ghềnh đá. Mỗi khi đi đánh bắt, trai bản Ngàm thường chèo bè mảng đến những vụng nước sâu để săn những con cá lớn.
 |
|
Do được bảo vệ nên cá trên sông Luồng qua bản Ngàm còn khá nhiều. Chỉ cần quăng chài vài tiếng, dân bản có thể thu về cả tạ cá để làm cỗ. Ảnh: Lê Hoàng. |
Sinh sống trong môi trường tự nhiên, ít chịu tác động của con người nên cá trên sông Luồng rất ngon, thịt dai và chắc. Món cá nướng, chả cá hay cá nộm hoa chuối được coi là đặc sản của đồng bảo Thái ở bản Ngàm.
Bản Ngàm được lập cách đây hàng trăm năm, hiện có 74 hộ dân sinh sống trên một vùng đất bằng phẳng. Đây là một trong hai bản làng rộng và có vị trí đẹp nhất ở huyện biên giới Quan Sơn.
 |
|
Món cá nướng là đặc sản của đồng bào Thái ở vùng biên Quan Sơn. Ảnh: Lê Hoàng. |
Dù đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, an ninh ở vùng này rất tốt. Môi trường ở bản Ngàm cũng rất sạch sẽ, trong lành.
About Hoàng Anh
0 nhận xét:
Post a Comment