Các khu xử lý rác thải ở Đà Nẵng, Huế đang quá tải; còn hai bãi rác chôn lấp ở thành phố Hạ Long thì đóng cửa vì ô nhiễm.
Đà Nẵng, đô thị hơn một triệu dân mỗi ngày hứng từ 900 đến 1.000 tấn rác sinh hoạt. Dự kiến đến năm 2025, lượng rác sẽ tăng lên khoảng 1.800 tấn.
Thành phố từng có đề án thu gom rác theo giờ, nhưng nhanh chóng bị "phá sản" vì thiếu phương tiện thu gom trên diện rộng và người dân không có thói quen phù hợp với đề án.
Trong thời gian dài, Đà Nẵng xử lý rác bằng phương pháp chôn lấp tại bãi rác Khánh Sơn. Sau gần 30 năm hoạt động, bãi rác lớn nhất thành phố này đã quá tải, gây nhiều hệ lụy với môi trường sống cư dân xung quanh.
 |
|
Bãi rác Khánh Sơn mỗi ngày tiếp nhận hơn 700 tấn rác thải. Ảnh: Nguyễn Đông |
Khoảng 1.700 hộ dân quanh khu vực bãi rác Khánh Sơn hàng ngày phải hít thở không khí kèm mùi hôi đậm đặc. Đã nhiều lần, họ xuống đường chặn xe chở rác ra vào bãi, khiến khu vực nội thành ùn ứ rác. Cả chục cuộc đối thoại giữa chính quyền và người diễn ra suốt nhiều năm chưa tìm được lời giải.
Lãnh đạo Đà Nẵng thừa nhận trước đây việc xử lý ô nhiễm môi trường ở bãi rác "không được làm đúng quy trình". Để giảm thiểu ô nhiễm, trong ngắn hạn, thành phố đầu tư khu xử lý nước rỉ rác với công suất 700 m3 mỗi ngày; lắp đặt hai camera quan sát 360 độ tại bãi đổ rác hiện tại để giám sát việc xử lý, đồng thời thu hẹp phạm vi đổ rác còn khoảng 2.000 m2, phủ đất với tần suất 2 ngày mỗi lần.
Về lâu dài, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đề xuất thực hiện dự án Khu liên hợp xử lý chất thải rắn cho Đà Nẵng tại xã Hòa Liên (huyện Hòa Vang), diện tích 119 ha và sử dụng trong 20 năm. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 4.200 tỷ đồng.
Khu liên hợp này lựa chọn phương án đốt rác phát điện với công suất 1.000 tấn mỗi ngày, kết hợp với bãi chôn lấp kỹ thuật để xử lý lượng chất thải rắn vượt công suất và tro xỉ thải ra từ công đoạn đốt.
Tuy nhiên, dự án đang gặp vướng mắc pháp lý như chưa chọn được nhà thầu và công nghệ xử lý; chưa có đủ thông tin lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM)... Ngoài ra, dự án đốt rác phát điện thì phải được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch trước khi HĐND thành phố thông qua chủ trương đầu tư.
Trong nỗ lực giải bài toán rác, hồi cuối năm 2018, ông Tô Văn Hùng - Giám đốc Sở Xây dựng đã đề xuất phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; từ năm 2019 đến 2022, phân loại thành bốn nhóm rác thải xây dựng, rác tái chế, rác nguy hại và rác còn lại; giai đoạn 2023-2025 sẽ phân làm 5 nhóm.
"Chúng tôi cũng đề xuất đầu tư thêm hai đến ba trạm trung chuyển rác, để đảm bảo nếu xảy ra sự cố tại bãi rác Khánh Sơn thì có nơi trữ rác cho toàn thành phố trong thời gian hai đến ba ngày", ông nói.
Tại Thừa Thiên Huế, bãi rác Thủy Phương ở thị xã Hương Thủy, rộng hơn 4 ha là nơi tiếp nhận và xử lý rác lớn nhất tỉnh. Hàng ngày, rác thải sinh hoạt của người dân thành phố Huế và thị xã Hương Thủy được thu gom về đây xử lý.
 |
|
Rác thải chất cao như núi trong nhà máy xử lí rác trên địa bàn xã Hương Thủy. Ảnh: Võ Thạnh |
Theo Công ty cổ phần môi trường và công trình đô thị Huế (Hepco), mỗi ngày đơn vị thu gom hơn 350 tấn rác sinh hoạt, trong đó khoảng 150 tấn được chôn lấp tại bãi Thủy Phương, 200 tấn còn lại chuyển cho nhà máy của công ty Tâm Sinh Nghĩa (ở gần bãi rác) xử lý. Tuy nhiên, hai tháng nay nhà máy này không tiếp nhận rác từ Hepco nữa do "rác vẫn còn chất như núi trong nhà máy".
Ông Trần Quang Tuấn, giám đốc nhà máy giải thích, doanh nghiệp đang trong quá trình xây dựng thêm lò đốt trong khi hơn 1.000 tấn rác chưa qua xử lý tồn đọng tại nhà máy, nên hai tháng nay cơ sở không thể tiếp nhận thêm rác.
"Thông thường rác vào nhà máy sẽ được phân loại, chế biến thành phân vi sinh, các loại bao nylon thì chuyển vào TP HCM để tái chế", ông Tuấn cho hay.
Ông Trần Trung Khánh - Phó giám đốc Hepco cho hay, do nhà máy của Công ty Tâm Sinh Nghĩa không tiếp nhận rác và bãi rác ở xã Lộc Thủy tạm thời đóng cửa, lượng rác thu gom về bãi rác Thủy Phương rất lớn, hơn 350 tấn mỗi ngày. "Với tình hình như hiện nay, bãi rác Thủy Phương chỉ đáp ứng nhu cầu chôn lấp rác trong 2 năm tới", ông Khánh nói.
 |
|
Rác thải được chôn lấp ở bãi rác Thủy Phương. Ảnh: Võ Thạnh |
Theo ông Khánh, rác thu gom về bãi rác Thủy Phương sẽ được chôn lấp hợp vệ sinh bằng cách phun chế phẩm vi sinh khử mùi hôi, san ủi, nén theo từng ô và trồng cỏ phía trên. Từ năm 1999, nước rỉ rác ở đây được xử lý theo công nghệ hồ sinh học tự nhiên song không đạt tiêu chuẩn.
Đến năm 2015, một địa phương ở Pháp đã tài trợ cho Thừa Thiên Huế thi công hệ thống xứ lý nước rỉ rác bằng hồ sinh học sủi khí, tuy nhiên vẫn không đạt yêu cầu. Năm 2016, Hepco đã bổ sung thêm phương pháp hóa lý kết hợp hồ sinh học để xử lý nước rỉ rác ở bãi rác Thủy Phương.
"Tỉnh đã cho phép một doanh nghiệp đầu tư nhà máy đốt rác phát điện với công suất 400 tấn mỗi ngày ở xã Phú Sơn (thị xã Hương Thủy). Dự kiến nhà máy này sẽ hoạt động vào năm 2020, cũng là thời điểm bãi rác Thủy Phương dự kiến hết diện tích chôn lấp. Khi đó rác thải sinh hoạt của người dân ở phía Nam thành phố Huế và vùng phụ cận sẽ được thu gom về đây xử lý", ông Khánh cho biết.
Tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), ông Nguyễn Vũ Hải, Trưởng phòng tài nguyên và môi trường thành phố cho biết, toàn bộ rác thải sinh hoạt trên địa bàn được tập kết đưa về xử lý tại Trung tâm xử lý chất thải rắn của Công ty cổ phần Indevco tại huyện Hoành Bồ. Trung tâm này xử lý rác bằng công nghệ đốt.
Đại diện Công ty Indevco thông tin thêm hiện trung tâm tiếp nhận, xử lý rác của thành phố Hạ Long, Cẩm Phả và các huyện Hoành Bồ, Quảng Yên với khoảng 600 tấn rác mỗi ngày; trong đó riêng Hạ Long là 450 tấn rác.
"Trước đây Hạ Long có hai bãi rác là Đèo Sen và Hà Khẩu xử lý bằng công nghệ chôn lấp, do gây ô nhiễm nên đã dừng hoạt động", ông Hải nói.
Nguyên Thứ trưởng Kế hoạch Đầu tư Đặng Huy Đông nói về công nghệ chôn lấp rác ở VN. Video: Huy Mạnh
Theo ông Đặng Huy Đông, nguyên Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, hiện có 3 giải pháp công nghệ xử lý rác thải đô thị phổ biến là chôn lấp hợp vệ sinh, đốt rác phát điện và tái tạo điện sạch, các bon hữu cơ từ chất thải rắn bằng phương pháp nhiệt phân, khí hóa.
Tuy nhiên do các đô thị ở Việt Nam thường không phân loại rác đầu nguồn nên việc áp dụng các công nghệ trên khó thành công. Đơn cử, không phân loại rác đầu nguồn sẽ dẫn đến các loại nhựa khi chôn xuống phải mất hàng trăm năm mới có thể phân hủy. "Phương pháp chôn lấp tốn diện tích song vẫn không tránh khỏi ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm đất, không khí", ông nhận xét.
Nguyễn Đông - Võ Thạnh - Minh Cương
About Hoàng Anh
0 nhận xét:
Post a Comment